Z DNIA NA DZIEŃ, Z TYGODNIA NA TYDZIEŃ
Architektura i otoczenie: przyrodnicze, kulturowe, historyczne, społeczne
Janusz Korbel
W tym szkicu będziemy mówili o architekturze rzeczywistej. Nie o wirtualnych projektach czy budynkach w katalogach lecz o architekturze, która stała się częścią krajobrazu.
Na krajobraz składa się wiele czynników. Pierwotnie najsilniejszym była przyroda. Może się jednak zdarzyć, że została całkowicie przekształcona i pokryta wytworami człowieka i kolejne realizacje architektoniczne mają za kontekst krajobraz całkowicie kulturowy. Czynnikami przyrodniczymi, które trudniej wyeliminować jest lokalny klimat, choć i on w wielkich aglomeracjach ulega zmianom. Ważnym czynnikiem składającym się na krajobraz jest więc jego zabudowa i ukształtowanie w wyniku działalności człowieka.
Są jednak i inne czynniki, z których często nie zdajemy sobie sprawy, takie na przykład jak uwarunkowania historyczne. Jeżeli w jakimś miejscu był niegdyś cmentarz, jego istnienie może nadal być ważnym aspektem postrzegania krajobrazu przez ludzi, świadomych historii miejsca. Możemy powiedzieć, że na krajobraz rzeczywisty nakłada się krajobraz pamięci. Ostatnim aspektem krajobrazu, na który chciałem zwrócić uwagę jest czynnik społeczny.
Może on się wyrażać stylem życia mieszkańców, stosunkiem do przeszłości, być wyrazem polityki (mieliśmy eksperymenty z tzw. przestrzenią socjalistyczną), wyrazem stosunku do swojej tożsamości (nie będą nam obcy dyktować jak ma wyglądać nasze otoczenie) albo odwrotnie, negacji tożsamości (wychowałem się w wiejskiej chacie, więc teraz muszę wybudować dom będący jej przeciwieństwem). Możemy tutaj nawet mówić o psychologii przestrzeni architektonicznej, bo zawsze wyraża ona nasze lęki, ambicje, kompleksy, tęsknoty, związki.
Czytaj więcej: Architektura i otoczenie: przyrodnicze, kulturowe, historyczne, społeczne
Spotkanie z Piotrem Kępińskim
W ramach 59. edycji "Szczecińskiego Przeglądu Literackiego FORMA" 28.10.2019 (poniedziałek), o godz. 18.00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Szczecinie, PROMEDIA (al. Wojska Polskiego 2) odbędzie się spotkanie autorskie z Piotrem Kępińskim (http://www.wforma.eu/kepinski-piotr.html), połączone z promocją wydanego przez FORMĘ zbioru esejów Po Rzymie. Szkice włoskie (http://www.wforma.eu/po-rzymie-szkice-wloskie.html).
Spotkanie poprowadzi Damian Romaniak.
Przeczytaj na naszym portalu recenzję zbioru esejów Po Rzymie. Szkice włoskie P. Kępińskiego autorstwa Jerzego Żelaznego
„Refleksy” Jana Stępnia
Leszek Żuliński
POSZUKIWANIE STRACONEGO CZASU
Ech, to był jakiś wróżebny alarm. Chodził mi po głowie związek Profesor Marii Szyszkowskiej i Jana Stępnia, który trwa od 1995 roku. Wyjechali oni już spory czas temu tuż pod Nałęczów i tam do dzisiaj wiodą swój twórczy żywot. Od dawna nie miałem z nimi kontaktu. I nagle Stępień przysłał mi swój kolejny, najnowszy tomik wierszy pt. Refleksy.
Przypomnę: jak głosi notka na skrzydełku książki, Stępień jest prozaikiem, poetą, rzeźbiarzem, rysownikiem oraz autorem sztuk teatralnych – jednym słowem postać nietuzinkowa i pracowita.
Tyle tytułem mini-notki, a teraz zajmę się już tylko tym nowym, „ciepłym jeszcze” tomikiem Janka.
On sam nazywa te teksty miniaturami. Są one pisane w konwencji niewielkich próz. Czy jest to poezja? Hm, w jakimś stopniu możemy tu poetycki klimat wyłapywać, ale nie chcę tego wszystkiego uściślać, bowiem owe „refleksy” są przede wszystkim obrazami rozmaitych zdarzeń i dumań. I zapewne są wyłapane z realu. Prawdopodobnie często zostały śladami po codziennym życiu i zdarzeniach, a co Autor dodał z własnej wyobraźni – tego nie wiemy. Ale to oczywiście nieistotne, bo te teksty żyją swoim własnym życiem i własną prawdą. Są zapewne zapisami różnych zdarzeń, ale do jakiego stopnia, to już tajemnica Autora.
„Pomerania” październikowa
Nadszedł do naszej redakcji dziesiąty numer kaszubskiego miesięcznika społeczno-kulturalnego „Pomerania” (nr 10 [535] 2019). Wewnątrz numeru znajdziemy osobno paginowaną wszywkę dodatku edukacyjnego „Najô Ùczba” (nr 8/130). Bieżące wydanie liczy 76 stron (w tym 8 wszywki dodatku edukacyjnego). Redaktor naczelny zachęca do przeczytania wywiadu z Dariusza Majkowskiego z dr Justyną Pomierską, kierującą Centrum Języka i Kultury Kaszubskiej na Uniwersytecie Gdańskim, gdzie m. in. mowa o rekrutacji na etnofilologię kaszubską. A drugi materiał numeru, również w języku kaszubskim, dotyczy wyników już 20. Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Drzeżdżona.
A co dalej w numerze? Między innymi:
Edmund Szczesiak: „Zbrzycą i Brdą do… Brdy” (‘Spływ śladami Remusa’);
Józef Borzyszkowski: „>Polska wybuchła< - radość powitania, marzenia i oczekiwania a początki polskiej władzy” (‘Historia Kaszubów w dziejach Pomorza – tom IV’);
Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna
Organizatorami konkursu są Gmina Gdynia oraz Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni.
Konkurs ma charakter otwarty.
Do konkursu można zgłaszać sztuki przeznaczone na scenę dramatyczną, napisane w 2019 roku.
Sztukę wydrukowaną w trzech egzemplarzach należy przesłać wraz z wersją elektroniczną na adres Teatru Miejskiego im. Witolda Gombrowicza w Gdyni.
Każdy autor może zgłosić do konkursu dwa utwory.
Zwycięzca otrzyma statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 50 tysięcy złotych.
Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni przewiduje publiczną prezentację utworów zakwalifikowanych do finału w formie czytania/szkicu scenicznego oraz ich publikację książkową.
Termin przyjmowania zgłoszeń: 31.12.2019 r.
Strona konkursu: www.teatrgombrowicza.art.pl/?action=news&nid=864