Z DNIA NA DZIEŃ, Z TYGODNIA NA TYDZIEŃ
„eleWator” nr 27
Minął pierwszy kwartał nowego roku i do naszej redakcji dotarł pierwszy tegoroczny numer (1/2019) szczecińskiego kwartalnika literacko-kulturalnego „eleWator”, publikowanego przez Fundację Literatury imienia Henryka Berezy. Bieżące wydanie, obejmujące styczeń, luty i marzec, liczy – jak poprzedni - 208 stron. Grafiki na okładce autorstwa Rafała Babczyńskiego i Marii Kuczary. Obrazy w numerze: Nina Zielińska-Krudysz. Wiodącym tematem jest sen – teksty z nim związane wypełniają połowę numeru. Wiersz otwarcia: Wojciech Dunin-Kozicki (*** spałem w dżungli na kocu wśród dzikich zwierząt…)
A w głębi pisma znajdziemy między innymi:
Ewelina Maria Gawenda: „Przebudź się i śnij”;
Dariusz Muszer: „Sen matki”;
Michał Trusewicz: „Wieś, trauma i Zagłada. O opuszczaniu okolicy w Przebudzeniach Tadeusza Nowaka”;
Jan Drzeżdżon: „Sny (z lat 1990-1992)” (ze wstępem Marii Jentys-Borelowskiej);
Wycieczka po XIX-wiecznej puszczy Bolesława Łaszczyńskiego (fragmenty wspomnień z 1883 r.)
Janusz Korbel
Bolesław Łaszczyński (1843-1909) był znanym malarzem polskim (m.in. Śmierć Szopena) i zręcznym publicystą. Kształcił się w Heidelbergu (archeologia), a w Monachium, gdzie przyjaźnił się z Gierymskim, ukończył akademię sztuk pięknych. Mieszkał we Florencji, Rzymie, a później w Warszawie i Poznaniu. Dzisiaj powiedzielibyśmy, że był człowiekiem światowym i jego spostrzeżenia były wolne od uprzedzeń. Ilustrował współczesne mu utwory literackie m.in. A. Mickiewicza i H. Sienkiewicza.
Przytoczony poniżej opis jego pobytu w Puszczy Białowieskiej w 1883 roku jest mało znany, a dzięki spostrzegawczości oka malarza pozwala uruchomić wyobraźnię i przenieść się do Puszczy Białowieskiej sprzed blisko 140 laty, zanim jeszcze powstały carskie rezydencje. Autor jedzie do Białowieży przez Hajnówkę i Zwierzyniec, a więc trasą, którą i my przemierzamy. Pisząc o świerkach nazywa je jodłami (kalka z ruskiego słowa joł, jołka). Uderza zachwyt artysty nad widokiem pierwotnej puszczy, utożsamianej z ogromnymi powałami świerkowymi, które stanowią o jej dzikości i pięknie. Tekst był ocenzurowany i w warstwie politycznej musiał być poprawny. Tutaj zachowany jest w pisowni oryginalnej.
Otwarty Międzynarodowy Konkurs na Rysunek Satyryczny
Organizatorem konkursu jest Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze. Konkurs jest adresowany do osób, które amatorsko lub zawodowo zajmują się rysunkiem satyrycznym.
Tematem tegorocznej edycji konkursu jest TEATR.
Tegoroczne hasło ma prowokować artystów do penetracji sfery teatru w najróżniejszych jego aspektach. Teatr towarzyszy człowiekowi od tysiącleci. Teatr to aktor, widz oraz interakcja pomiędzy sceną a widownią. Teatr to sztuki i ich autorzy. Budynki, garderoby, kostiumy, światła. Magia teatru i zakulisowe życie aktorów. A i w życiu każdego z nas teatr otacza nas zewsząd. W życiu politycznym, w kontaktach międzyludzkich, w przyrodzie. Nader często odgrywamy role, które bardzo nam odpowiadają, albo wcale niekoniecznie. Wielu z nas odgrywa komedię, niemało uwielbia robić innym sceny albo tragizować. Zdarza nam się wchodzić w czyjąś rolę bądź... trafić na afisz. Może się okazać zasadnym pytanie gdzie jest więc więcej teatru, w życiu czy w teatrze? Rysownikom przy tym temacie na pewno nie zabraknie natchnienia. Czego im serdecznie życzymy.
Czytaj więcej: Otwarty Międzynarodowy Konkurs na Rysunek Satyryczny
„Niedosyt poznawania” Teresy Tomsi
Irmina Kosmala
PRAWDA PAMIĘCI, CZYLI DOPEŁNIANIE ŚWIATA
Pamięć przypomina o niewyrażalności słowa wobec tajemnicy istnienia, o chłodnym dotyku ciemności, o zmaganiu się z nicością, gdy nasuwają się pytania o konieczność trwania. Teresa Tomsia
Kocha poezję i jej twórców. Stwarza światy liryczne, ale i chętnie pomieszkuje w innych. Ma pewność, że czytanie cudzych wierszy – oprócz tego, że inspiruje – krzepi. Daje nadzieję, że za poszczególnymi cięciwami wersów kryje się autentyczny, niepowtarzalny byt i że dzięki jego rozciągniętym w strofy ogniwom przeczuć i odczuć można się (roz)poznać, zbratać, odnaleźć.
Najnowsza książka Teresy Tomsi stanowi kompas, dzięki któremu możemy trafić do celu swych literackich upodobań. Jej pierwsza część o znamiennym tytule „Przeciw nicości” dla czytelnika z pewnością stanowić będzie przewodnik po współczesnej poezji polskiej. Wśród kilkudziesięciu omówień poetyckich książek pojawią się znane nazwiska: Hartwig, Huelle, Kamieńska, Kass, Kuczkowski, Lebda, Niemiec, Nowosielski, Orliński i in.
Wkrótce na portalu
Wkrótce na portalu między innymi:
- nowe konkursy literackie i plastyczne
- dramat Ewy Popławskiej Homme fatal
- przybliżenia nowych numerów pism: miesięcznika „Pomerania”, kwartalników „eleWator” i „Neony – Tożsamość”
- recenzje:
- zbioru esejów Teresy Tomsi Niedosyt poznawania (Irmina Kosmala)
- zbioru wierszy Bogdana Jaremina Zapach porcelany (Leszek Żuliński)
- tomu poezji ks. Jana Sochonia Brewiarz celnika (Jolanta Szwarc)
- tomiku poezji Andrzeja Kopackiego Inne kaprysy (Anna Łozowska-Patynowska)