Z DNIA NA DZIEŃ, Z TYGODNIA NA TYDZIEŃ

„Alboco” Kazimierza Sopucha

Leszek Żuliński

OPUS VITAE!

Czytam w Internecie: Kazimierz Sopuch urodził się 1.04.1933 r. we wsi Jawory w powiecie ostrołęckim. Szkołę średnią – liceum ogólnokształcące ukończył w Mrągowie, przebywając pod opieką swojego wuja, księdza pełniącego posługę od 1945 roku właśnie w Mrągowie. Studia na kierunku socjologia ukończył na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1977 r. obronił doktorat na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Gdańskiego, habilitacja na tymże Uniwersytecie w 1985 r. W 1992 roku został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Gdańskiego. Obecnie przebywa na emeryturze, którą postanowił spędzić w Olsztynie. Jest członkiem olsztyńskiego oddziału Związku Pisarzy Polskich.
 O tym biogramie Sopucha można by cały esej napisać – ale to już sami sobie znajdźcie. Ja dostałem od Autora niepospolitą książkę pt. alboco (i o niej będzie ta recenzja).
 Dzieło, a nie dziełko! Książka liczy 266 stron. Coś takiego można by nazwać: opus vitae. A więc drapię się w głowę – wszak z uniesieniem (ale problem jak to wszystko ogarnąć?).

Czytaj więcej: „Alboco” Kazimierza Sopucha

„Śmiech Chryzypa” (odcinek dziewiąty)

Jerzy Żelazny
     
 PODCZAS PIECZENIA KIEŁBASEK

Gdy wrócili do willi, Narcyza Kwik zaproponowała:
- Słuchajcie, jedźmy do Bartosza Królaka na kiełbaski. Rozpali nam ognisko, będziemy piec, wspominać, śpiewać. Siedzenie w willi nudne.
- Kto poprowadzi samochód, wszyscy jesteśmy po kielichu - zatroskał się Igor Plum. - Jedynie nasz gość mógłby…
- Ja też wypiłem. Fakt, niewiele, ale od dawna nie siadam za kierownicą. To moje postanowienie – żadnego kierowania samochodami, jeden raz udało mi się wyjść cało z kraksy, wystarczy.
- Zatęskniłaś za tym zbiedniałym paniskiem? – dziwił się Alfred Nos. – To świr. Czy z nim jeszcze można pogadać? Wykorzysta nas, żeby śpiewać patriotyczne piosenki. Te, które zaczynają się od wykrzyknika, hej! – i zaśpiewał, naśladując głos rzeczonego Bartosza: Hej, szewcy wraz! nad nami szydło, dratew, a przeciw nam podarty stoi but…
- Przestań, kurw… - pani Narcyza zawołała wzburzona; jednak powstrzymała się i nie do końca wypowiedziała to słowo, którym czasem lubiła trzepnąć bez namysłu, nad czym bolała, ale zwykle było już za późno. – Nie jest  bardziej zbzikowany niż każdy, kurw…
- Spokojnie Narcysiu. Domyślam się, po co chcesz tam jechać. Żeby opowiedział o doniesieniu o twojej zabawie z moim fifakiem… Co stało się początkiem moich cierpień, piekła…
- Naszych, Fredek, naszych! On zagai opowieść, a  ty ją pociągniesz, a ja się wtrącę od czasu do czasu. Siądziemy przy ognisku, będziemy piec kiełbaski, popijać cytrynówkę i wszystko sobie opowiemy, niech nasz gość, pisarz przecież, pozna nasze udręki. Liczę, że będzie nam nieco lżej.

Czytaj więcej: „Śmiech Chryzypa” (odcinek dziewiąty)

„Wojna” Jarosława Jakubowskiego

Wojciech Czaplewski

WYLĘGARNIA KOSZMARU

...mamy upiora – nie puścim upiora – przez biesa. (…)
– Jako snopy na polu, tak ich trupy będą...

Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia

 Te filmowe hollywoodzkie pogrzeby, z nieodzownym Psalmem 23... Jak to szło? Chociażbym szedł ciemną doliną, zła się nie ulęknę, bo Ty jesteś ze mną? Czy raczej: idąc ciemną doliną, lękam się zła, bo nie ma Cię przy mnie?
 Ciemna Dolina to nieduże miasto, powiedzmy że strony kujawsko-pomorskie, lekko na zachód od Wisły. Ciemna Dolina to środek świata stworzonego przez Jarosława Jakubowskiego w powieści Wojna. Świata stworzonego po bożemu – słowem, nadawaniem imion i nazw: jest las Wilcza Jucha i Wysoki Las, jest osada Leśny Gościniec i spiętrzony nad miastem Zalew Ciemnodoliński, i nad zalewem upadający ośrodek wczasowy w Kręglu. W tym świecie dzieją się wydarzenia i poruszają się ludzie – jednych i drugich otrzymuje czytelnik w obfitości straszliwej i do ogarnięcia niełatwej.

 Nad Ciemną Dolinę nadciąga zagłada. Po kilkunastu stronach skonsternowany czytelnik zaczyna rozumieć, że do bohaterów nie warto się przywiązywać, choćby nie wiem jak udatnie ich autor kreował, bo i tak zaraz zginą. Pospolitą „małą ojczyznę” współczesnych polskich drobnomieszczan dopada szydercza apokalipsa, gdzie kotłują się hybrydowe ruskie wojska, bestialskie jak na wojnie bolszewickiej, do tego watahy gnijących żywych trupów i hordy wygłodzonych kanibali. Kto lubi przemoc, bryzgające flaki, gwałt – będzie nasycony. Trupy na hakach, przegryzane krtanie, wiadra krwi, parafialne demony oraz, oczywiście, chłopi z pochodniami. W powieści Jakubowskiego plastycznie i przekonująco materializuje się pop-horror, dostępny za szkiełkami naszych smartfonów, na ekranach kin, w komiksach i grach. Straszliwość, która zalęga się gdzieś blisko granic naszej prywatności, a może nawet wewnątrz niej, w naszych prywatnych jądrach ciemności, prywatnych wylęgarniach.

Czytaj więcej: „Wojna” Jarosława Jakubowskiego

Złuda albo dziennik pandemiczny (część pierwsza)

Irmina Kosmala

28 marca 2020 r., sobota

Od dwóch tygodni żyjemy w izolacji; zamknięte są już placówki oświatowe. Pracujemy zdalnie w domach, obok nas dokazują dzieci. Nie można zaprosić dziadków do siebie – oni szczególnie winni być w tym czasie „chronieni” przed swoimi wnukami. Do tego doszło.

Ugodzonych: 1.771    Uśmierconych: 20  {do tej pory}

Fantastyczny dzień! Sto osób zebranych na sali odnowionej czytelni Biblioteki Publicznej, nazwanej przez czyjś kreatywny umysł „Laboratorium Słowa”, przybyło tu dziś w jednym celu – by poczuć przedsmak napisanej przeze mnie powieści, by poznać warsztat pisarski, zrozumieć problemy, z jakimi podczas tworzenia boryka się autor… A zatem sto cudownych osób – „miąższ Gniezna” – wsłuchuje się w poruszającą opowieść starej kobiety, która po wieczornej mszy przyszła do kapłana z prośbą o pomoc. Kościół jest pusty, a sala, w której rozpoczyna się mój wieczór autorski – pełna. Stojący wokół przyjaciele stają się nagle świadkami najbardziej osobistego wyznania.

Spowiedź kobiety przeradza się z w dramatyczną opowieść. Po przywołaniu kolejnych wypadków z jej życia kapłan domyśla się, że wybrała go nieprzypadkowo, pragnąc  uzyskać odpowiedź na pytanie o niezawinioną winę.

Okazuje się jednak, że nie tylko bohaterka Ewa skrywa tajemnicę i że obojga obcych sobie ludzi łączy więcej, niż się kapłanowi początkowo wydawało.

Pytania, na które nie można znaleźć odpowiedzi – dlaczego cierpimy, w którym momencie zaczyna się zdrada, ile mamy wolności, jak rozumiane jest przez współczesnego człowieka pojęcie wartości, co nas czeka po wyjściu z „jaskini Platona” – dręczyć będą duchownego, który postara się swojej interlokutorce udzielić sensownych, w jego mniemaniu, wyjaśnień.

Czytaj więcej: Złuda albo dziennik pandemiczny (część pierwsza)