Lutowa "Pomerania"

Jest drugi w tym roku numer kaszubskiego miesięcznika społeczno-kulturalnego "Pomerania" - 2 (451) 2012. Wydany dzięki dotacji Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji oraz Samorządu Województwa Pomorskiego. Liczy 68 stron + 8 stron wszywki zawierającej edukacyjny dodatek „Najô Ùczba” - nr 2 (54) 2012. Jak zwykle spora część publikowanych materiałów ukazuje się tu w dwóch językach: polskim i kaszubskim. Nie licząc niektórych autorów samodzielnie piszących po kaszubsku, na ten język z polskiego przekładają: Ludmiła Gołąbek, Dariusz Majkowski (nowy red. naczelny pisma), Danuta Pioch, Karol Rhode i Bożena Ugowska.

I języka kaszubskiego właśnie dotyka jeden z głównych materiałów bieżącego numeru "Rewolucja w egzaminach". Jest to wywiad D. Majkowskiego z Renatą Mistarz (której konterfekt wyeksponowano na okładce) - sekretarzem Komisji Orzekającej o znajomości języka kaszubskiego. Tuż obok mamy rozmowę Marka Adamkowicza z dr Adelą Kożyczkowską z Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego - o edukacji regionalnej i wstydzie etnicznym Kaszubów.

Kolejnym tematem podjętym przez lutową "Pomeranię" jest przypomnienie Towarzystwa Młodokaszubów. Dotyczą tego materiały: "Wytyczyli nowe drogi", którego autorem jest Cezary Obracht-Prondzyński, a też "Młodokaszubi z Kociewia" autorstwa Krzysztofa Kordy. Jak podaje we wstępie naczelny pisma: W roku poświęconym Młodokaszubom warto przypomnieć, że w tym szacownym gronie byli nie tylko Majkowski, Karnowski i Heyke. Tym razem ukazujemy sylwetki kilku osób związanych z Kociewiem. Józef Wrycza, Bolesław Piechowski, Izydor Brejski czy Bernard Sojecki mieli niemały udział w powstaniu czasopisma "Gryf" i Towarzystwa Młodokaszubów, a dwaj pierwsi także w ustaleniu zasad pisowni kaszubskiej.
O Młodoaszubach pisze też Kazimierz Ostrowski ("Czego chcieli Młodokaszubi").

Z kolei Sławomir Cholcha pisze o prof. Andrzeju Bukowskim (w 15-lecie jego śmierci), autorze najsłynniejszej - jak podkreśla dziennikarz - książki o Kaszubach, choć za Kaszubami (o paradoksie!) nie przepadał i toczył z nimi boje.
Z innych większych materiałów zaciekawiają m. in. teksty Marty Szagżdowicz "Spichlerz pełen magii" (o Błękitnym Baranku - jedynym zachowanym na Wyspie Spichrzów spichlerzu, którego początki sięgają XVI w., obecnie należącym do Muzeum Archeologicznego w Gdańsku) oraz "Konflikt i kurs na Polskę" (część 2) Jana Tymińskiego - relacjach Gdańska ze Związkiem Hanzeatyckim.

Natomiast posucha literacka - biorąc pod uwagę żywsze wcześniej zainteresowania "Pomeranii" literaturą i książkami. Uwagę zwracają trzy wiersze (po kaszubsku) Jana Piepki (1926-2001), piszącego również pod pseudonimem Jan Staszków - trochę już zapomnianego poety, dramatopisarza i prozaika, autora kilkunastu publikacji zwartych. Oraz omówienie Tomasza Rembalskigo wydawnictwa Pro memoria. Gerard Labuda (1916-2010), opracowanego i wstępem opatrzonego przez J. Borzyszkowskiego (Gdańsk-Wejherowo 2011).

Co ponadto w numerze?

• KASZËBSCZI REKÒRD
Edward Zimmermann Wiôlgô tobaczera, dënica i mielôk
• ULUBIONE MIEJSCE NA POMORZU
Maja Chwesiuk Kraina dwunastu jezior
• PIENIĄDZE Z MAIC
Dariusz Majkowski Wejść do pierwszej ligi
• GÔCHË W REPÒRTAŻACH
Dariusz Majkòwsczi Zajmë z ksążkòwim brzadã
Pioter Dzekanowsczi Daleczi półbracynowie
Łukôsz Zołtkòwsczi Całi swiat w jednym placu
Róman Drzéżdżón Bëlôczka na Gôchach
• ÒCZARZONY KASZËBSKĄ
Maya Gelniak Wdzydze – mój môl na zemi
• KASZËBSCZI DLÔ WSZËTCZICH
Róman Drzéżdżón, Danuta Pioch. Ùczba 8 Spòrt
• ZNÓNY NIEZNÓNY
Lészk Mòlãdowsczi Kòscerzôk Artur Hòbrecht – bùrméster Wrocławia ë Berlëna
• ZE SZKÒCCZICH PËRDËGÓNÓW
Grégór J. Schramke Përdëgónë, përdëgónë
• Z KOCIEWIA
Maria Pająkowska-Kensik O świętowaniu
• GADKI RÓZALIJI
Zyta Wejer Czamu Pan Bóg lubji Kociewjakóf ji Kaszubóf?
• WÒJNOWI KASZËBI
Blós drzewa lecałë… Z Józefą i Walerianã Wësecczima z Gòrãczëna gôdôł Eugeniusz Prëczkòwsczi
• MËSLË PLËSTË
Ana Gliszczëńskô Bòsy Antcë
• LEKTURY
• KÒLPÒMÒRSCZÉ HISTORIE
Jerzi Nacel Generôł Mòdri Armie
•JAZZ PÒ KASZËBSKÙ
Kaszëbë reaktiwacjôZ ùtwórcą Olã Walicczim ò jegò nônowszich dokazach i psëcym szmaczi radiosłëchińcóm gôdô Pioter Dzekanowsczi.
• KOMUNIKATY
• KLËKA
• Z ŻYCIA ZRZESZENIA
• POŻEGNANIA
Rafał Rompca Jego muzyka pozostanie
• SWÒJIM ÒKÃ
Słôwk Klôsa Biédny ë bògati
• SËCHIM PÃKÃ ÙSZŁÉ
Tómk Fópka Czas na miłosc abò nen przeklãti Walãti
• Z BÙTNA
Rómk Drzéżdżónk SKM-bana

Więcej szczegółów: http://www.kaszubi.pl/o/pomerania

• Prev
• Next