HERBERTIADA
Po raz trzynasty w Kołobrzegu, w dniach 19 – 22 września, trwać będzie Ogólnopolski Przegląd Twórczości Zbigniewa Herberta. Organizatorami są Stowarzyszenie Katolicka Inicjatywa Kulturalna oraz Komitet Organizacyjny HERBERTIADA.
Patronat honorowy: Katarzyna Herbert, Halina Herbert-Żebrowska, Rafał Żebrowski, Bogdan Zdrojewski – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marcin Zydorowicz – Wojewoda Zachodniopomorski, Anna Mieczkowska – Członek Zarządu woj. Zachodniopomorskiego, Janusz Gromek – Prezydent Kołobrzegu.
Wstęp wolny – do wyczerpania miejsc na sali.
(Z prawej strony fotokopia rękopisu wiersza "Na szczycie schodów" Z. Herberta z 1965 r.)Program:
19-20.IX godz. 11.00
Zespół Szkół Społecznych nr 1 im. Z. Herberta
Warsztaty recytatorskie dla młodzieży ponadgimnazjalnej
Zajęcia prowadzi Jolanta Deszcz-Pudzianowska (Teatr im. J. Osterwy w Lublinie)
21.IX godz. 10.00
Regionalne Centrum Kultury – sala widowiskowa
Monodram pt. „Ostatnie tango z Herbertem”
Wystąpi Przemysław Tejkowski (Rzeszów)
Monodram, którego główną kanwą jest dziesięć wybranych przez aktora wierszy Z. Herberta.
Godz. 11.00
Mała sala teatralna RCK
Konkurs recytatorski
Jury: Małgorzata Zajączkowska (Teatr na Woli w Warszawie), Maria Dorota Pieńkowska (Muzeum Literatury w Warszawie), Jadwiga Maj i Helena Elert (Kołobrzeg)
Godz. 19.00
Regionalne Centrum Kultury – sala widowiskowa
Część artystyczna I
„Mistrzowie Mistrza – Cyprian Kamil Norwid”
Monodram „Z Norwida wzięte”
Wystąpi Halina Łabonarska (Teatr Polski w Warszawie)
Aktorka dokonała wyboru utworów Cypriana Kamila Norwida, którego Z. Herbert niezwykle cenił i uważał za swojego mistrza.
Koncert „Absurdustra – próba Norwida”
Muzyka: Czesław Niemen, Grzegorz Kwiecień
Wystąpią: Natalia Sikora (wokal), Piotr Proniuk (fortepian), Michał Lamża (kontrabas), Wojciech Bylica (perkusja)
„Absurdustra” to krótka próba nazwania... Norwid – romantyk kosmosu... w swojej poezji pełnej muzyki zawarł głębię człowieka: człowieka pięknego i człowieka pełnego brzydoty...
22.IX godz. 17.00
Regionalne Centrum Kultury – sala widowiskowa
Część artystyczna II
Prezentacja głównych laureatów konkursu recytatorskiego
Spektakl „Requiem Pana Cogito”
Wystąpi Janusz Andrzejewski (Teatr Nowy w Poznaniu)
Spektakl oparty na poezji Zbigniewa Herberta. Opowiada o procesie przechodzenia człowieka – Pana Cogito – na drugą stronę wyznaczoną przez śmierć. Zamkniętą, ascetyczną formę wierszy Z. Herberta dopełnia Requiem W.A. Mozarta.
Spektakl „Alchemik halucynacji”
Koncept i choreografia Jacek Krawczyk, Joanna Czajkowska
Muzyka i scenografia Rafał Dętkoś
Kostiumy Jola Słoma, Mirek Trymbulak
Reżyseria świateł Adam Akerman
Fotografie Radosław Orłowski
Tańczą Joanna Czajkowska, Jacek Krawczyk
Spektakl taneczny w oparciu o poezję Z. Herberta powstał z potrzeby szukania odpowiedzi na dwa pytania dotyczące każdego człowieka i artysty: o sens życia i o formę, znaczenie twórczości. Widowisko składa się z poszczególnych sekwencji – obrazów.
Punktem wyjścia w budowaniu każdej z sekwencji stały się wybrane wiersze, m. in. „Pan Cogito obserwuje w lustrze swoją twarz”, „O dwu nogach Pana Cogito”, „Alienacje Pana Cogito”, „Pan Cogito o postawie wyprostowanej”, „Przesłanie Pana Cogito”.
Szczegóły programu Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Zbigniewa Herberta zaczerpnięto z zaproszenia, które w tym roku wydrukowano w postaci broszury. Bogato przeplatana fotografiami publikacja, obok programu, zawiera kilka wierszy i myśli Z. Herberta, „Zapiski słowożercy czyli tak było rok temu... (Dziennik XII Herbertiady 14-18.IX.2011)” oraz krótką refleksję „Upór i trwanie” Wojciecha Wencla.
Tak kończy swój tekst Wojciech Wencel:
"Czego uczy nas dzisiaj wielki poeta? Po pierwsze, raczej „uporu i trwania” niż gorączkowego wzniecania rewolucji. Po drugie, cierpliwej pracy nad wyrwaniem się z semantycznej zapaści. Spokojnego tłumaczenia, że „ptak jest ptakiem/ niewola niewolą/ nóż jest nożem/ śmierć śmiercią”. Po trzecie, używania wyobraźni jako narzędzia współczucia dla bliźnich. Po czwarte – najważniejsze – wspomnianej już wierności. W epoce ciągłych wezwań do kroczenia drogą postępu, uatrakcyjniania chrześcijaństwa czy dialogu z postmodernizmem Herbert wyraźnie staje po stronie cnoty, tej „płaczliwej starej panny”, która „sznuruje usta/ powtarza wielkie – Nie”. Akceptuje ją taką, jaka jest. Nie wymaga, by była młodsza, ładniejsza, kołysała się w biodrach w takt modnej muzyki. Przygląda się jej z nieudolnie skrywaną czułością, gdy – przeklinana za swój upór – maszeruje Krakowskim Przedmieściem, osłaniając przed wiatrem płonące wnętrze znicza."
Przeczytaj też u nas (w dziale „eseje i szkice”) artykuły związane ze Zbigniewem Herbertem – prof. Andrzeja Lama „Na przykładzie jednego wiersza” oraz „Tamten wrzesień Herberta”, Katarzyny Pechman „Herbertiada”, Wojciecha Czaplewskiego „Co to jest Herbertiada czyli planeta Herbert”, a także Rafała Żebrowskiego „Nikt nie rodzi się poetą”.